Gebroken sleutelbeen

Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg

Inleiding

Heb je je sleutelbeen gebroken? Dan is het is belangrijk om te begrijpen hoe dit type breuk meestal behandeld wordt.

Sleutelbeenbreuken genezen vaak zonder operatie en behandeling met een sling is dan voldoende. Maar als de botdelen ver uit elkaar liggen, kan een operatie nodig zijn om een goede genezing te garanderen. Soms is de keuze tussen verschillende behandelingen lastig. Verschillende artsen kunnen daarin ook verschillende adviezen geven.

Op deze pagina staat zoveel mogelijk informatie over sleutelbeenbreuken. Zodat je, als je de pech hebt om deze breuk te hebben, een zo goed mogelijk keuze in de behandeling kan maken.

Wat is een gebroken sleutelbeen?

Een gebroken sleutelbeen heet ook wel een claviculafractuur. Meestal wordt dit veroorzaakt door een val direct op de schouder. Bijvoorbeeld door een val van een wielrenfiets.

Wat is het probleem precies?

Het sleutelbeen vormt een verbinding tussen je borstbeen (ribbenkast) en je schouderblad.

Door een ongeval kan het breken op verschillende plaatsen: aan beide zijkanten, of middenin. Soms staan de breukdelen dicht bij elkaar, soms verder weg van elkaar. In dit laatste geval kan het moeilijker zijn voor de 2 botdelen om naar elkaar toe te groeien.

Wat voel ik

De meest voorkomende symptomen van een gebroken sleutelbeen zijn:

• Pijn van de breuk.
• Kraken van de botdelen bij (vooral bovenhands) bewegen.
• Soms zijn er tintelingen in de arm. Dit komt doordat zenuwen vlak onder het sleutelbeen geprikkeld kunnen raken.

Bij wie komen gebroken sleutelbeenderen voornamelijk voor?

Mensen die aan contactsporten doen, hebben een grotere kans op een gebroken sleutelbeen. Echter, iedereen kan zijn sleutelbeen breken door een val of directe impact.

Diagnose

We kunnen de diagnose goed stellen met een röntgenfoto. Hierop kunnen we ook beoordelen hoe ver te botdelen uit elkaar liggen.

Verder is het belangrijk om te kijken of er andere letsels zijn. Zoals breuken van de ribben of van het schouderblad.

Behandeling

Meestal volstaat een behandeling zonder operatie (met een mitella). De breuk zal dan in grote meerderheid van de gevallen binnen enkele maanden genezen.

De vraag is wanneer een operatie wél nuttig is.

Er is overeenstemming dat een operatie voor een sleutelbeenbreuk nodig is als:

• er een huidwond met verbinding met de breuk, of
• er ook meerdere ribben zijn gebroken aan dezelfde kant, of
• als het schouderblad ook gebroken is. Dit noem je een ‘floating shoulder’.
• als de breuk aan de zijkant van het sleutelbeen zit en als de breuk is verplaatst (bron)

Maar er is momenteel nog discussie over het nut van een operatie bij breuken in het midden van het sleutelbeen. Ook als de breukdelen niet meer tegen elkaar staan. Deze breuken komen het meeste voor. De discussie is er vooral omdat bij dit type breuken de kans op genezing zonder operatie alsnog 85 van de 100 is. Met operatie is deze kans 99 van de 100 (bron).

Dit voordeel moet je afwegen tegen de kans op complicaties door een operatie. Die complicaties zijn vooral een infectie (4 op de 100) en het alsnog niet aan elkaar groeien van de breuk (1 tot 4 op de 100) (bron). In beide gevallen moet dan een nieuwe operatie plaatsvinden.

Mocht een breuk niet vastgroeien na behandeling zonder operatie, dan kan dit alsnog een operatie plaatsvinden.

Hieronder volgt een beschrijving van de behandelingen.

Behandelingen zonder operatie

Bij een behandeling zonder operatie geef je het sleutelbeen zoveel mogelijk rust om te kunnen genezen.

Dat kan met een mitella, maar soms geeft dit alleen maar meer klachten. Dat komt omdat de schouder de neiging heeft om naar voren te hangen in een mitella. En dat is niet prettig voor het sleutelbeen. Daarom kan ook een speciale brace worden gegeven, waarin de schouderbladen wat naar achteren worden geduwd. Dat is vaak prettiger. Het is vaak nodig om bovenstaande 4 tot 6 weken te dragen.

Na enkele maanden wordt een nieuwe röntgenfoto gemaakt om de botgenezing te bekijken.

Behandeling met operatie

Je vraagt je misschien af of een operatie nodig is voor je gebroken sleutelbeen. Als we vooraf inschatten dat het bot echt niet zal genezen zonder operatie, zullen we natuurlijk een operatie aanbieden. 

Voor meer informatie over een operatie bij een sleutelbeenbreuk, klik hier.

Conclusie

Een gebroken sleutelbeen is een veelvoorkomende breuk. Het meest voorkomende type sleutelbeenbreuk, midden in het bot, geneest vaak zonder operatie. Een operatie kan nodig zijn als de botdelen (erg) ver uit elkaar liggen, of als er ook andere botten zijn gebroken.

Zie ook

Operatie voor gebroken sleutelbeen

Veelgestelde vragen over sleutelbeenbreuken