Gebroken radiuskop

Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg

Inleiding

De radiuskop is het uiteinde van het spaakbeen in de elleboog. Het is maar een klein botje. En als het breekt, noem je het ook wel een radiuskopfractuur.

Zo’n breuk komt veel voor. Meestal kunnen we het zonder operatie behandelen. Meestal. Op deze pagina lees je meer over het letsel en over de mogelijke behandelingen.  

Wat is een radiuskopfractuur?

De kop van het spaakbeen zorgt ervoor dat je je onderarm kunt draaien. Bijvoorbeeld tijdens het opendraaien van een potdeksel.

Bij een radiuskopfractuur is dit kopje dus gebroken. Of er zit een breuk net voorbij het kopje, in de zogenaamde hals van de radius.

Mooie breuken

Meestal is het kopje ‘mooi’ gebroken. Het gebroken bot is dan niet of nauwelijks van zijn plek gegaan.

Lelijke breuken

Maar soms is de breuk ‘lelijker’. De radiuskop is dan in meerdere stukken gebroken. Of het gebroken bot is van zijn plek gegaan (verplaatst). Dat gebeurt vaak bij zwaardere ongevallen.

‘Lelijke’ breuken moeten vaker met een operatie worden behandeld.

Combinatie met andere botbreuk(en) van de elleboog

Tegelijk met de radiuskop kunnen ook andere botten in de elleboog breken.

• Een bekende combinaties is een gebroken radiuskop, gebroken rand van de elleboogkom (het coronoid) en een ontwrichting van de elleboog. Dit noem je ook wel een terrible triad. De prognose hiervan is over het algemeen matig.
• Ook een combinatie met olecranon breuken komt voor.
• Een andere combinatie heet een Essex-Lopresti letsel. Dan is, naast de radiuskopfractuur, de band tussen de 2 botten van de onderarm ook gescheurd. Dat geeft dan ook een probleem in de pols.

Wat voel ik

Bij een gebroken radiuskop voel je:

• Pijn aan de buitenzijde van de elleboog.
• Zwelling van de hele elleboog.
• Een beperking en/of pijn bij buigen en strekken van de elleboog.
• Een beperking en/of pijn bij draaien van de pols.

Oorzaken

Meestal breekt de radiuskop door een val op uitgestrekte arm.

Diagnose

De diagnose is meestal makkelijk te stellen op een röntgenfoto.

Behandeling

Zoals gezegd kunnen we de meeste radiuskop breuken zonder operatie behandelen. Maar niet allemaal.

Over het algemeen behandelen we de volgende radiuskop breuken wel met een operatie:

• als de breuk een blokkade veroorzaakt in het draaien van de onderarm.
• als de gebroken botstukken duidelijk verplaatst zijn. Dus als ze niet mooi op elkaar staan.
• als er tegelijkertijd nog andere botten gebroken zijn in de elleboog die moeten worden gerepareerd.

Behandeling zonder operatie

Drukverband en bewegen

Bij een gunstige breuk zou je eigenlijk meteen de elleboog mogen bewegen. Maar in de eerste week kan dat nog te pijnlijk zijn. Daarom wordt meestal enkele dagen een drukverband gegeven.  

Maar het is heel belangrijk om daarna de elleboog te gaan bewegen. Voorzichtig, maar wel zo vaak als mogelijk. Want dan voorkom je dat de elleboog stijf wordt.

Meestal duurt het 1.5 tot 3 maanden voordat het bot is genezen. Maar het kan tot zeker 6 maanden duren voordat je geen tot weinig last meer van je elleboog hebt (bron).

Opzuigen van bloeduitstorting

Wat ik nog wel eens doe, is dat ik met een naald de bloeduitstorting uit de elleboog wegzuig. Door de botbreuk komt er namelijk bloed in het ellebooggewricht. En daardoor gaat het bewegen lastiger.

Dit opzuigen ‘lucht vaak op’. En dan zie je vaak dat het bewegen een stuk makkelijk gaat.

Behandeling met operatie

Ernstigere radiuskopbreuken behandelen we vaak met een operatie. Zie hiervoor de aparte pagina over operaties voor een radiuskopfractuur.

Conclusie

De meeste breuken van de radiuskop van de elleboog genezen goed zonder operatie. Het belangrijkste is dan om snel de elleboog weer te gaan bewegen. Om stijfheid te voorkomen.

Zie ook

Operatie voor gebroken radiuskop

Veelgestelde vragen