Gescheurde bicepspees elleboog (distale bicepsruptuur)

Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg

Inleiding

Een afgescheurde bicepspees van de elleboog. Dat kan nogal dramatisch klinken. Je noemt het ook wel een distale biceps ruptuur. Daarbij scheurt de bicepspees van de aanhechting bij de elleboog.

Het is niet te verwarren met een proximale bicepsscheur. Dan is de bicepspees in de schouder gescheurd.

Op deze pagina geven we zoveel mogelijk informatie over wat een gescheurde bicepspees van de elleboog.

Wat is een scheur in de biceps bij de elleboog?

De biceps is een belangrijke buigerspier van de elleboog. Verder zorgt de biceps ook voor kracht bij het draaien van de pols. Bijvoorbeeld tijdens het indraaien van een schroef met een schroevendraaier.

De pees van de bicepsspier hecht bij de elleboog aan op het spaakbeen.

Door een plotse, sterke aanspanning van de biceps kan de pees van het bot afscheuren. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij het moeten opvangen van een zwaar voorwerp. Zoals tijdens het tillen van een zware plaat.

Doordat de pees los is van het bot, kan de biceps dan geen kracht meer leveren.

Wat is het probleem precies?

De bicepspees hecht aan op een speciaal stukje van het spaakbeen. Dat punt zit eigenlijk net voorbij het ellebooggewricht.

Er zijn meerdere vormen van een distale biceps rupturen:

• De pees is gedeeltelijk van het bot gescheurd. Dus hij zit ook nog voor een gedeelte vast. Je noemt het ook wel een partiële distale bicepsruptuur.
• De pees is helemaal van het bot gescheurd.

Een gescheurde bicepspees kan niet vanzelf genezen, helaas.

En als de pees helemaal is gescheurd, trekt de pees zich vaak binnen een paar weken terug. Soms zit de pees dan toch nog met een zijtakje vast aan zijn omgeving. Dan trekt de pees zich gelukkig niet ver terug.

Wat voel ik

In het acute stadium kun je het volgende merken:

• Je hoort een knap tijdens het tillen van een zwaar voorwerp
• Er ontstaat een bloeduitstorting aan de voorkant van de elleboog of onderarm.
• Soms voelen met kortdurend tintelingen naar de hand
• Het aanspannen van de biceps kan pijnlijk zijn (bij een gedeeltelijke scheur)

Verder is natuurlijk een belangrijke klacht dat je minder kracht hebt. Vooral minder kracht bij:

• Het open draaien van de hand met kracht. Zoals je dat doet als je een schroef zou aandraaien met een schroevendraaier. Deze kracht wordt ongeveer de helft minder na een distale biceps ruptuur (bron).
• Het buigen van de elleboog. Na een distale bicepsruptuur verlies je ongeveer 30% van deze kracht (bron).

Bij gedeeltelijke scheuren kan het zijn dat pijn de enige klacht is. Dus zonder krachtsverlies.

Oorzaken

Een acute, volledige distale bicepsruptuur komt vaak door een plotse belasting van de biceps. Dus ineens iets zwaars moeten tillen.

Gedeeltelijke scheuren komen niet altijd door een acute overbelasting. Maar die kunnen juist ook door een langzame, chronische overbelasting komen.

Bij wie komen scheuren in de biceps van de elleboog voornamelijk voor?

Een distale biceps ruptuur komt vooral bij mannen voor.

Het afscheuren van de bicepspees van de elleboog komt vaak doordat de pees al langere tijd van slechte kwaliteit was. Dat kan komen door:

• Langdurige zware belasting van de biceps. Zoals bij mensen met zwaar werk, of bij body builders.
• Roken
• Gebruik van anabole steroïden of van corticosteroïden.

Diagnose

Het stellen van de diagnose is heel belangrijk. Omdat de pees zich binnen een paar weken kan terugtrekken. En dan kan het zijn dat een standaard operatie niet meer goed mogelijk is.

Hoe stellen we de diagnose dan?

Tijdens het lichamelijk onderzoek kunnen we de bicepspees voelen. En dus ook of de pees gescheurd is.  We kunnen ook specifieke testen doen voor een gedeeltelijke biceps scheur.

Soms wordt de diagnose helaas gemist. Dat komt omdat de bicepspees niet altijd makkelijk te voelen is. Daarom is een zorgvuldig onderzoek echt belangrijk. 

Verder maken we eigenlijk altijd een echo of een MRI-scan. Daarop kunnen we zien hoe ver de gescheurde bicepspees is teruggetrokken.

Bij een MRI kan het beste een speciale opname worden gemaakt: een zogenaamde FABS opname. Daarop kun je de plek van de bicepsaanhechting namelijk beter zien dan op een standaard MRI-scan.

Behandeling

Er zijn eigenlijk 2 vormen van behandeling voor een scheur van de distale biceps: behandeling zonder operatie en behandeling met operatie. Hieronder vind je daarvan een overzicht. 

Behandeling zonder operatie

Gedeeltelijke distale biceps scheur

Als je peesaanhechting van de bicepspees bij de elleboog is ingescheurd, spreek je van een gedeeltelijke scheur. Ook wel een partiële distale biceps ruptuur.

Bij een kleine inscheuring kunnen pijnstillers en lichte oefeningen goed helpen. De pijnklachten verdwijnen dan vaak binnen weken tot maanden.

Als dit toch niet genoeg helpt, kan een injectie met cortisone rond de pees helpen. Die injectie gebeurt dan onder zicht met een echoapparaat.

Volledige distale biceps scheur

In geval van een volledige afscheuring van de bicepspees kiezen we soms om geen operatie te doen. Dat is vooral bij mensen die de kracht van hun biceps in het dagelijks leven niet, of weinig, zullen missen.

Dan mag je verwachten dat de kracht van het open draaien van je hand (supinatie) met 50% vermindert. En dat het buigen van de elleboog met 30% minder kracht zal gaan.

Behandeling met operatie

Zie de speciale pagina over operatie voor een gescheurde biceps van de elleboog.

Conclusie

De bicepspees kan gedeeltelijk of helemaal afscheuren van het bot bij de elleboog. Dat noem je een distale bicepsruptuur. Je voelt meestal een knap en je ziet een bloeduitstorting. Het is heel belangrijk om op tijd de diagnose te stellen. Dat kan met speciale testen tijdens lichamelijk onderzoek. En met een echo of MRI-scan.  Zo kun je ook op tijd behandeld worden.

Zie ook

Operatie voor een gescheurde biceps van de elleboog

Veelgestelde vragen