Bicepsklachten schouder

Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg

Inleiding

In het schoudergewricht hecht een pees aan: de lange bicepspees. Het is maar een dunne pees. Maar de pees kan wel scheuren of van zijn plek raken. En dit kan dan pijnklachten geven. Problemen van de lange bicepspees komen vrij vaak voor. Toch is het onder veel mensen geen bekend probleem.

Een probleem van de lange bicepspees klinkt voor veel mensen ook spannend. Omdat de bicepsspier zo’n belangrijke spier is. Maar gelukkig zijn problemen van de bicepspees in de schouder niet zo spannend. 

Op deze pagina leest u meer over problemen van deze bicepspees in de schouder. Inclusief de oorzaken, diagnosemethoden en behandelopties.

Wat betekent een probleem van de bicepspees in de schouder?

Zoals gezegd loopt er in elk schoudergewricht een bicepspees: de zogenaamde lange bicepspees. Deze pees loopt over de schouderkop heen en hecht dan aan de bovenkant van de schouderkop aan.

Het is eigenlijk maar een dunne pees, en zorgt voor ongeveer 15% van de kracht van de bicepsspier (bron). Hij heeft ook nog een ‘grote broer’, die veel dikker en sterker is. Die grote broer heet de korte bicepspees. En die loopt net buiten het schoudergewricht.

Als we het hebben over een bicepsprobleem in de schouder, praten we eigen altijd over die lange bicepspees. Want die is dunner, en is het meest kwetsbaar van de 2 pezen. 

Waarschijnlijk heeft de lange bicepspees geen echt belangrijke functie meer (bron). Waarom hebben we hem dan? Nou, waarschijnlijk had de mens hem vroeger wel nodig. Maar nu lijkt de pees overbodig (ook wel rudimentair genoemd). Net als je stuitje.

Wat is het probleem precies?

De lange bicepspees begint aan de bovenkant van de schouderkom. Daar hecht de pees namelijk aan op het labrum (een zuignap) van de schouderkom.

Vanuit daar loopt de pees over de schouderkop naar een soort geul of goot. Dat gootje zit aan de voorkant van de schouderkop. Uiteindelijk loopt de pees over in de spier van de biceps, in de bovenarm.

Er kan een aantal problemen ontstaan in de bicepspees:

• Ontsteking (“lange biceps tendinitis”)
• Slijtage en verdikking van de pees (“lange biceps tendinopathie”)
• De pees zit niet meer stevig in het gootje (“instabiele lange bicepspees”)
• Gedeeltelijk scheuren van de peesaanhechting in de schouder (zogenaamde “SLAP-lesie”)
• Helemaal afscheuren van de peesaanhechting in de schouder (“lange bicepspeesruptuur”)

Deze problemen gaan we hieronder bespreken.

Een probleem van de lange bicepspees komt trouwens ook vaak voor in combinatie met rotator cuff peesscheuren van de schouder.

Ontsteking van de pees van de biceps (lange biceps tendinitis)

Dit is een ‘irritatie’, dus zonder bacteriën. Een ontsteking van de lange bicepspees kan komen door overbelasting. Of omdat er in de schouder een andere irritatie aan de gang is. Bijvoorbeeld een scheur in een andere pees. Door de ontsteking gaat de pees pijn doen.

Slijtage en verdikking van de lange bicepspees (lange biceps tendinopathie)

De lange bicepspees is vrij dun. Door langdurig gebruik van de schouder in je leven, kunnen er kleine scheurtjes in de pees ontstaan.

Dit is eigenlijk een vorm van ‘slijtage’ van de pees. De pees is dan niet meer ‘perfect glad’. Maar rafelig en verdikt. Daardoor zit de pees ‘gevangen’ in zijn gootje. Terwijl hij er normaal gesproken soepel doorheen glijdt tijdens bewegen.

Instabiliteit van de lange bicepspees

Normaal gesproken wordt de lange bicepspees in zijn gootje gehouden. Dat gebeurt door een bandje en door een schouderpees (de subscapularispees). Als die scheuren, dan kan de lange bicepspees uit zijn gootje ‘floepen’. Dat geeft vaak pijn.

Gedeeltelijke scheur van de aanhechting van de lange bicepspees (SLAP scheur)

Er kan ook een inscheuring ontstaan van de aanhechting van de lange bicepspees op het labrum. Het labrum is een soort zuignap die rond de schouderkom zit.

Zo’n inscheuring ontstaan vaak door langdurige, herhaaldelijke bovenhandse bewegingen. Bijvoorbeeld bij bovenhandse sporters.

Volledige scheur van de lange bicepspees

De lange bicepspees kan ook ‘spontaan’ scheuren. Dat komt vaak omdat er al een gedeeltelijk scheur in zat. Eigenlijk is zo’n scheur dus geen ramp, omdat zijn ‘grote broer’ (de korte bicepspees) er dus nog is!  En die grote broer scheurt eigenlijk nooit. Dus mensen houden er eigenlijk geen merkbaar krachtsverlies in de biceps aan over.

Wat voel ik

Mensen met een lange bicepspees probleem van de schouder kunnen voelen:

• Pijn. De pijn zit meestal aan de voorkant van de schouder. Maar de pijn kan ook achterop de schouder zitten, of ‘diep erin’.
• Krampend gevoel in de bicepsspier. Dit gebeurt alleen als de pees helemaal uit de schouder is afgescheurd. En dit gaat ook vanzelf weer over na een paar maanden.
• Een meer compacte spierbal van de biceps. Dit gebeurt ook alleen als de lange bicepspees helemaal is afgescheurd uit de schouder. Verreweg de meeste mensen vinden dit geen probleem (bron).

Krachtsverlies is dus geen klacht van een lange bicepspees probleem! Want de grote, sterke bicepspees (de korte bicepspees) doet het nog gewoon.

Oorzaken

Problemen van de lange bicepspees in de schouder kunnen komen door:

• een sportletsel. Zoals een val op uitgestrekte arm. Bijvoorbeeld met honkbal.
• een overbelasting met bovenhandse bewegingen. Zoals veel serveren met tennis.
• scheuren van pezen die net naast de lange bicepspees lopen. Dat zijn de rotator cuff pezen, die op de schouderkop aanhechten.
• slijtage en veroudering van de lange bicepspees. Dit komt soms samen voor met artrose van de schouder.
• een botbreuk van de schouderkop.

Diagnose

Voor de diagnose van lange bicepspees problemen hebben we meestal genoeg aan:

• de klachten
• testen tijdens het lichamelijk onderzoek
• een echo van de schouder. Dit is een snel onderzoek en ik doe het altijd tijdens het consult.

We maken ook altijd een röntgenfoto om te kijken of er geen slijtage van het grote schoudergewricht is. 

Soms denken aan een zogenaamde SLAP-lesie. Dat is een inscheuring van de aanhechting van de lange bicepspees op het labrum. Dan kan een MRI-scan met contrastvloeistof in het gewricht nodig zijn voor de diagnose. Dat kun je namelijk op een echo niet zien. 

Behandeling

De beste behandeling van bicepsproblemen van de schouder verschilt van persoon tot persoon. Behandelingen kunnen zijn:

• Niks doen. Dus afwachten. En de pijnlijke bewegingen vermijden. Totdat de klachten na enkele maanden verdwijnen.
• Fysiotherapie
• Injectie met corticosteroïden (cortisone).
• Operatie.

Wat de eerste behandeling van keus is, verschilt per type probleem van de lange bicepspees. Dit is een ‘groffe’ leidraad:

Soms zien we tijdens een operatie om een andere reden (vaak een cuff pees reparatie) dat de lange bicepspees ook deels is gescheurd. In dat geval kun je tijdens die ingreep ook de lange bicepspees behandelen. Zie ook “Operatie” hieronder.

Wat kan ik zelf doen tegen de klachten?

Meestal kunnen de klachten verbeteren, of zelfs overgaan, door de pijnlijke bewegingen (tijdelijk) niet te maken.

Als het om een afscheuring van de lange bicepspees in de schouder gaat, zal de pijn zelfs vanzelf verdwijnen binnen enkele weken na de afscheuring. Je mag de biceps in die tijd gewoon gebruiken.

Kan ik het erger maken?

Op zich hoef je niet bang te zijn dat je de bicepspees verder kapot maakt door bepaalde belasting. Maar je kunt de irritatie, en dus de pijn, wel erger maken door de ‘pijnlijke bewegingen’ teveel te maken.

Behandelingen zonder operatie

Bij de meeste problemen van de lange bicepspees adviseren we een behandeling zonder operatie. Deze kunnen zijn:

• Afwachten en vermijden van de pijnlijke bewegingen
• Pijnstillers
• Fysiotherapie
• Injectie

Hieronder bespreken we de laatste 3 behandelingen.

Pijnstillers

Begin met paracetamol. Dit is vrijwel nooit schadelijk en niet verslavend. Is dit niet genoeg, dan kun je daarbij nog diclofenac nemen, samen met een maagbeschermer. Diclofenac kan wel schadelijk zijn, dus neem dit niet wekenlang.

Fysiotherapie

Fysiotherapie lijkt voor de meeste problemen van de lange bicepspees weinig zinvol te zijn. Behalve in geval van een inscheuring van de aanhechting van de pees in het schoudergewricht. Ook wel een SLAP-lesie genaamd. Dit komt veel voor bij bovenhandse sporters.

Dan kan het namelijk zin hebben om een gespecialiseerd trainingsprogramma van zeker 3 maanden te doen (bron). De kans dat dit goed helpt is ongeveer 7 op de 10.

Injectie

Als de bicepspees in de schouder ontstoken of verdikt is, kan een injectie rond de pees goed helpen. De injectie bevat cortisone. Dat zorgt ervoor dat de irritatie uit de pees gaat.

Behandeling met operatie

Lees meer over operaties van de bicepspees in de schouder op de aparte pagina over operaties van de lange bicepspees.

Is het raadzaam om een operatie te ondergaan?

Een operatie is meestal geen eerste keus bij biceps klachten van de schouder. Pas als andere behandelingen niet helpen, kun je een operatie overwegen. Maar dan moeten de klachten wel echt bij een bicepsprobleem passen. Dus een zorgvuldige beoordeling van de klachten op het spreekuur is heel belangrijk.

Conclusie

Eén van de 2 bicepspezen loopt door het schoudergewricht. Die bicepspees noem je de lange bicepspees. Een probleem van deze pees kan een inscheuring, afscheuring, irritatie of instabiliteit zijn. De klachten hiervan zijn vooral pijn. Een behandeling met pijnstillers, een injectie of fysiotherapie is vaak de eerste keus. Maar soms is een operatie een optie.

Zie ook

Operatie van de bicepspees in de schouder

Veelgestelde vragen over schouderbreuken