Operatie bij schouder uit de kom: Bankart repair en Latarjet
Laatste update:
Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg
Inleiding
De schouder is van nature een heel soepel gewricht: de bovenarm kan bijna alle kanten op. Dat komt vooral omdat de schouder maar een kleine kom heeft. Maar daardoor gaat de schouderkop ook makkelijk uit de kom.
Een instabiele schouder is een schouder die vaker dan eens uit de kom gaat. Het kan je enorm beperken in je dagelijks leven. Sommige mensen worden ’s nachts wakker met de schouder uit de kom. Anderen kunnen niet meer goed sporten omdat ze bang zijn dat de schouder uit de kom zal gaan.
Hoe kom je eraan en, vooral, hoe kom je ervan af?
Schouder instabiliteit kan verschillende oorzaken hebben. Zie daarvoor ook de pagina over schouder instabiliteit. Grofweg zijn de oorzaken:
- Schade aan de kop, kom of het labrum (een soort zuignap) dat om de rand van de kom zit.
- Een te soepel schoudergewricht (‘hypermobiliteit’)
- Een niet goed bewegend schouderblad.
Door schade aan kop, kom of labrum kan de schouder steeds makkelijker uit de kom schieten. Dan kan een operatie de schouder weer stabieler maken. Tijdens de operatie herstellen we namelijk de schade.
De 2 meest voorkomende operaties zijn:
- De Bankart repair. Dit is een kijkoperatie waarbij we een gescheurd labrum weer vasthechten aan de rand van de schouderkom. Soms combineren we dit met een zogenaamde remplissage. Daarbij vullen we een deuk in de schouderkop op.
- De Latarjet procedure. Dit is een ‘open’ operatie, waarbij we een stukje bot in de schouder verplaatsen naar de schouderkom. Daardoor wordt de kom groter.
Beide operaties noem je een schouderstabilisatie. Op deze pagina leest je alles over deze 2 operaties, over hoe goed ze werken, over de risico’s, en over de revalidatie naderhand.
Deze informatie hebben we ook in deze infographic samengevat:
Wat is een Bankart repair?
- Een Bankart repair (ook wel labrumrepair) is een operatie om een instabiele schouder weer stabiel te maken.
- Het gescheurde labrum (een soort bumper) wordt weer vastgehecht aan de schouderkom. Vaak wordt ook het schouderkapsel (lees: de gewrichtsbanden) weer strak gezet.
- Het werkt vaak goed als het bot van de schouderkom niet te erg is beschadigd.
- Omdat het via een kijkoperatie gebeurt, is het een vrij subtiele operatie.
Meer informatie over de Bankart repair vindt u verderop in dit artikel.
Wat is een Latarjet?
- Een Latarjet procedure (ook wel coracoid transfer) is een wat grotere operatie om een instabiele schouder weer stabiel te krijgen.
- Een stuk bot van het schouderblad (het zogenaamde coracoid) wordt verplaatst naar de schouderkom. De kom wordt groter, dus de kop gaat daardoor moeilijker uit de kom.
- We doen de operatie vooral bij grotere beschadigingen van de schouderkom.
- Er is wel een wat grotere kans op een complicatie, vergeleken met de Bankart repair. Dat komt omdat het ook een grotere operatie is.
Meer informatie over de Latarjet procedure vindt u verderop in dit artikel.
Is een operatie wel nodig?
Een stabiliserende schouderoperatie is nooit ‘100% noodzakelijk’. Want een schouder die steeds uit de kom gaat is niet iets levensbedreigends. Maar veel mensen hebben er zoveel last van dat ze er een operatie en revalidatie voor over hebben.
Bij sommige mensen heeft een stabiliserende operatie wel zin, bij andere mensen niet. Een operatie werkt vaak goed bij:
- Veel klachten van een instabiele schouder, én:
- Duidelijke schade aan het schoudergewricht. Door de schade gaat de schouder namelijk steeds makkelijker uit de kom.
Hieronder werken we deze punten verder uit:
Veel klachten van een instabiele schouder
De ernst van de klachten bepaalt vooral of we een operatie adviseren. Onder ‘klachten’ verstaan we:
- de schouder gaat vaker dan eens uit de kom (luxatie). De schouder moet dan door een ander, of door de persoon zelf, weer in de kom worden getrokken.
- de schouder gaat vaker bijna uit de kom (subluxatie).
Gaat de schouder eens per jaar uit de kom en heeft diegene daar weinig last van? Dan zal hij of zij daar waarschijnlijk geen operatie voor willen. Bij anderen gaat de schouder elke maand uit de kom. Dan is een operatie het misschien wel waard.
Wat kan een operatie repareren?
Doordat de schouder een keer (of vaker) uit de kom is gegaan, kan er schade zijn ontstaan in de schouder. De schade ontstaat op het moment dat de kop, met geweld, langs de rand van de kom gaat.
Die schade kan ervoor zorgen dat de schouder een volgende keer makkelijker weer uit de kom gaat. Door de schade ontstaan dan dus een instabiele schouder. En als je die schade repareert, wordt de schouder stabieler.
Die schade kan zijn:
- een afgescheurd labrum. Het labrum is een soort zuignap om de schouderkom.
- een breuk of deuk in het bot van de schouderkom.
- een deuk in het bot van de schouderkop.
- een afgescheurd kapsel (zeldzaam).
Afgescheurd labrum
Dit noemen we ook wel een Bankart lesie. Het labrum is normaal gesproken een soort rubber-achtige ‘zuignap’, die rondom vastzit aan de schouderkom. Die zuignap zorgt voor meer stabiliteit van de kop in de kom.
Bij een ontwrichting van de schouder scheurt dit labrum meestal af (bron). Dat komt omdat de kop langs de rand van de schouderkom schuurt vlak voordat hij echt uit de kom schiet.
Meestal gaat de kop naar voren en onderen uit de kom. Dus dat zit op die plek (voor/onder) ook de labrumscheur. Dat noem je een antero-inferieure labrumlesie.
Een labrumscheur kan niet volledig genezen. Op zich hoeft het dan geen pijnklachten te veroorzaken. Maar het kan er wel voor zorgen dat de schouder makkelijker uit de kom blijft gaan in de toekomst.
Beschadigd bot van de schouderkom
Dit noemen we ook wel een benige Bankart lesie. Het verschil met een labrumscheur is dat nu ook het bot van de schouderkom is beschadigd. Dat kan dan een breuk of een deuk in het bot zijn.
Dit letsel zit, net als het labrumletsel, meestal aan de voorkant van de schouderkom. Zit het juist aan de achterkant, dan heet het een reversed Bankart letsel.
Bij de ene persoon is er weinig tot geen schade aan de kom, bij de ander juist heel veel. Hoe meer bot er mist van de schouderkom, hoe instabieler de schouder zal worden.
Deuk in de schouderkop
Dit heet ook wel een Hill-Sachs lesie. Het ontstaan op dezelfde manier als hierboven beschreven: de kop schuurt langs de kom tijdens de ontwrichting. Daardoor ontstaan er een deuk.
De grootte van de indeuking verschilt erg van persoon tot persoon. De ene indeuking is klein. Dan zorgt dit er niet voor dat de schouder instabieler wordt. Andere indeukingen zijn groot of zitten op een ongunstige plek in de kop. Dan zorgt de indeuking juist wél voor instabiliteit.
Afgescheurd kapsel
Een meer zeldzame vorm van schade is een kapselscheur. Het schouderkapsel is een soort plastic zak die de kop en kom bij elkaar houden.
Tijdens het moment dat de kop uit de kom schiet, kan het kapsel van de schouderkop afscheuren. Dat noem je een HAGL lesie (humeral avulsion of the glenohumeral ligament).
Wanneer raden we een operatie juist af?
Een schouderstabilisatie heeft vaak geen nut als er geen of weinig schade in de schouder is. Dan is de oorzaak van de instabiliteit vaak een overmatig soepel gewricht.
In de volksmond wordt dat ook wel ‘hypermobiliteit’ genoemd. De medische term is hyperlaxiteit. De eerste keer dat de schouder uit de kom ging, was er vaak geen duidelijk trauma. En vaak kunnen mensen de schouder ook zelf weer makkelijk in de kom zetten.
Onderzoeken en scans
Het grootste doel van een consult en vervolgonderzoeken is dus om te kijken wat de oorzaak van de instabiele schouder is. Kortweg: komt het door schade in de schouder, of niet?
Tijdens het lichamelijk onderzoek testen we de stabiliteit van de schouder. Ook kijken we of schouders en andere gewrichten overmatig soepel (hyperlax) zijn.
Daarna maken we altijd een röntgenfoto. Daarop kunnen we schade zien aan de botten van de kom (benige Bankart lesie) en kop (Hill-Sachs lesie). Het is ook handig om eerdere röntgenfoto’s van de spoedeisende hulp te zien. Want daarop is vaak zichtbaar of de schouder naar voren of naar achteren uit de kom was.
Meestal maken we ook een MRI-scan. Daarop kunnen we driedimensionaal zien hoeveel schade er is aan de botten van de kop en kom. We kunnen bijvoorbeeld uitrekenen:
- hoe groot de indeuking van de schouderkom is.
- hoe groot de indeuking van de schouderkop is, en of de indeuking ver weg of dichtbij de kom zit.
Vaak gebruiken we contrastvloeistof in het schoudergewricht tijdens de MRI scan en maken we speciale opnames (ABER-opnames). Daardoor worden scheuren in het labrum en in het kapsel nog beter herkenbaar.
Soms maken we ook een CT-scan. Dit doen we alleen als we de botten in meer detail willen zien.
Al deze onderzoeken zijn beschikbaar in Medische Kliniek Velsen.
Typen operaties voor een instabiele schouder
Er zijn dus verschillende manieren waarop schade in de schouder kan zorgen voor een instabiele schouder (zie hierboven).
Voor elk type schade bestaat dus een aparte operatie:
Schade van vooral |
Operatie |
Hoe werkt het |
Labrum |
Bankart repair |
Labrum repareren (kijkoperatie) |
Bot schouderkom |
Latarjet |
Schouderkom groter maken met botblok |
Bot schouderkop |
Remplissage |
Deuk in schouderkop opvullen met pees (kijkoperatie) |
Kapsel (HAGL) |
Kapsel hechten |
Kapsel repareren (HAGL repair) |
Van deze operaties worden de Bankart repair en de Latarjet het meest uitgevoerd. De remplissage (opvullen van een deuk in de schouderkop) kunnen we tegelijkertijd met een Bankart repair uitvoeren.
Bankart repair (labrumrepair)
Tekening van een Bankart repair operatie. Daarbij hechten we het labrum terug op de schouderkom.
Remplissage (tijdens Bankart repair)
Animatie van een remplissage. Daarbij vullen we een deuk in de schouderkop op met eigen peesweefsel.
Latarjet
Afbeelding van een Latarjet procedure. Daarbij zetten we een stuk bot op de voorkant van de schouderkom. Zodat de kom groter wordt.
In de rest van dit artikel zullen we ons richten op de Bankart repair (met remplissage) en de Latarjet procedure. De HAGL repair laten we buiten beschouwing, omdat deze ingreep zeldzamer is.
Welke operatie is het best voor een instabiele schouder: de Bankart repair of de Latarjet?
Daar is geen simpel antwoord op te geven. Elke ingreep heeft zijn voor- en nadelen.
Operatie | Voordelen | Nadelen |
Bankart repair via kijkoperatie | Vrijwel geen complicaties | Grotere kans dat instabiliteit terugkomt |
Latarjet via snee | Nóg stabielere schouder | Meer kans op een complicatie |
Het voordeel van een Bankart repair is dat het een wat ‘subtielere’ operatie is dan een Latarjet. Daardoor is de kans op complicaties kleiner: ongeveer 1 op de 100 (bron). Het is een operatie die we met een camera in de schouder kunnen uitvoeren, ook wel een ‘kijkoperatie’ of artroscopie. Bij ongeveer 15 van de 100 mensen gaat de schouder binnen enkele jaren weer opnieuw uit de kom (bron).
Een Latarjet procedure is een grotere operatie, met een snee. Dus geen kijkoperatie. Het voordeel van een Latarjet is dat het de schouder nog steviger maakt dan bij een Bankart repair. Ter vergelijking: bij ongeveer 2 van de 100 mensen gaat de schouder na de operatie alsnog weer uit de kom (bron). Maar dus wel ten koste van een wat grotere kans op complicaties: ongeveer 7 op de 100 (bron).
Qua revalidatie zijn de ingrepen ongeveer gelijk: je krijgt een mitella voor 6 weken. En na gemiddeld 6 maanden mag je weer intensief sporten.
Maar stel dat we hebben besloten tot een operatie. Hoe kiezen we dan tussen deze twee ingrepen?
Over het algemeen kiezen we het liefst voor de minst ingrijpende operatie. De Bankart repair dus. Maar in bepaalde gevallen weten we van tevoren al dat de schouder waarschijnlijk instabiel zal blijven als je ‘alleen’ een Bankart repair zou doen.
Dan adviseren we vaak een Latarjet. We kiezen sneller voor een Latarjet als:
- er een grote indeuking van het bot van de schouderkom is. Vooral als de indeuking ervoor zorgt dat meer dan 1/5 deel van de kom verdwenen is (bron). Dat kunnen we zien op een CT-scan of MRI-scan.
- er grote krachten op de schouder komen tijdens sport. Dat zijn vooral contactsporten met krachtige, bovenhandse armbewegingen (bron). Zoals bijvoorbeeld rugby.
- er een grote indeuking in de schouderkop zit (Hill Sachs lesie). Dat kunnen we zien op een CT-scan of MRI-scan.
- je, naast een gescheurd labrum, ook een ‘te soepel’ gewricht hebt (hypermobiel).
Uiteindelijk is de keuze tussen de 2 operatietechnieken ook een persoonlijke keuze. Dus een keuze die je als patiënt samen met je arts maakt.
Hieronder volgt een beschrijving van beide operaties, de resultaten en de risico’s. Daarna volgt een onderdeel over de revalidatie na beide operaties.
De Bankart repair
Wat gebeurt er voor de operatie?
Voorbereidingen thuis
Het belangrijkst is de voorbereiding is het ophalen van de pijnstillers bij uw apotheek. Tijdens het consult krijgt u een recept voor pijnstillers mee. Deze pijnstillers zijn bedoeld voor na de operatie.
De pijnstillers die u op recept krijgt zijn:
-
Oxycontin pillen (langwerkende morfine). Dit gebruikt u 2 maal daags.
-
Oxynorm pillen (kortwerkende morfine). Gebruik dit als u nog teveel pijn heeft ondanks de langwerkende morfine.
Verder moet u ook paracetamol gebruiken, maar dit is niet op recept.
Sommige mensen mogen een of meer van deze middelen niet hebben om medische redenen.
Voor meer informatie over hoe de pijnstillers in te nemen, zie Traject na uw opname hieronder.
Opname
Op de dag van de operatie is het belangrijkste dat u niets eet of drinkt. Dat geldt vanaf middernacht. De operatie is een dagbehandeling. Aan het einde van de middag of het begin van de avond moet u dan weer worden opgehaald.
Verdoving voor de operatie
Op de dag van de operatie wordt u opgenomen op de verpleegafdeling. Vanuit daar gaat u naar de voorbereidingskamer van het operatiecomplex. Daar krijgt u een verdoving van de schouder en de arm.
Zo’n verdoving heet een zenuwblokkade, ook wel ‘blok’. De anesthesioloog verdooft met een prik bij uw schouder alle zenuwen van de arm.
Dit blok werkt vrij snel in. Daardoor heeft u straks tijdens de operatie al een hele goed pijnstilling. En dus heeft u dan maar een lichte narcose nodig om te slapen. Het blok werkt meestal een kleine 24 uur.
Nadat de zenuwblokkade is gezet, gaat u naar de operatiekamer. Daar krijgt u een lichte narcose. Daardoor slaapt u volledig.
Wat gebeurt er tijdens de Bankart repair operatie?
Een Bankart repair operatie duurt 1 uur. Het is een kijkoperatie (artroscopie). Dat wil zeggen dat we werken met een kleine camera, door kleine sneetjes. Via die sneetjes brengen we ook werkinstrumenten in de schouder.
Vroeger werd deze ingreep via een snee gedaan (open Bankart repair), maar tegenwoordig kan dit dus via een kijkoperatie.
De operatie verloopt zo:
- We maken 1 sneetje aan de achterkant van de schouder en 2 aan de voorkant.
- We brengen het gescheurde labrum terug naar de normale aanhechtingsplek op de schouderkom.
- Dan brengen we een aantal (meestal 2 tot 4) botankers in de rand van de schouderkom. Een botanker is een soort ‘wandplug’. Uit het anker komen hechtdraden.
- Met de hechtdraden repareren we het labrum stevig tegen het schouderkom bot. Zo kan het labrum weer vastgroeien aan het bot.
- We hechten de huid met hechtingen die niet oplosbaar zijn.
- We doen een groot verband en een mitella om uw schouder.
Remplissage tijdens een Bankart repair
Tijdens sommige Bankart repairs doen we ook een remplissage. Een remplissage betekent dat we de deuk in de schouderkop (Hill-Sachs defect) opvullen. We vullen de deuk op met eigen weefsel (de infraspinatuspees en het kapsel).
Daardoor kan de schouderkop moeilijker nog eens uit de kom. Een remplissage heeft alleen maar zin als de deuk groot is (bron). Dat kunnen we op een CT-scan of MRI-scan zien (bron). Een remplissage is dus ook een kijkoperatie.
De remplissage gaat zo:
- We voeren de Bankart repair uit, zoals hierboven beschreven.
- Nu maken we de deuk in de schouderkop schoon (zie afbeelding hieronder).
- Over de deuk ligt het schouderkapsel en een schouderpees (zie afbeelding hieronder).
- We brengen 1 of 2 botankers in de deuk van de schouderkop. In elk anker zitten hechtdraden.
- Met deze draden hechten we de schouderpees en het kapsel in de deuk. Daardoor wordt de deuk ‘opgevuld’ (zie afbeelding hieronder)
Hoe zijn de ervaringen na een Bankart repair operatie?
Het hechten van het gescheurde labrum maakt de schouder stabieler. Bij ongeveer 8 van de 10 mensen blijft de schouder stabiel in de eerste 2 jaar na de operatie (bron). Dat wil zeggen dat de schouder niet opnieuw uit de kom gaat. Bij ongeveer 2 van de 10 mensen gaat de schouder dus wel opnieuw uit de kom.
Op langere termijn, na 8 tot 10 jaar na de operatie, zijn de resultaten wisselend. In sommige studies blijft de schouder stabiel bij 8 van de 10 mensen (bron). In een studie onder mensen in de puberleeftijd bleef de schouder maar bij 5 van de 10 mensen stabiel (bron).
Een Bankart repair maakt de schouder dus wel stabieler, als je het vergelijkt met niet opereren (bron). Want als je niet opereert, kan de kans op blijvende instabiliteit oplopen tot 9 op de 10 (bron).
Maar er is dus geen garantie dat de schouder na een Bankart repair altijd in de kom blijft.
Ongeveer 8 van de 10 contactsporters kan uiteindelijk weer op niveau terugkomen in zijn of haar sport (bron).
Wat zijn de risico’s?
De kans op een complicatie na een Bankart repair is erg laag. Namelijk minder dan 1 op de 100. Het gaat dan om een infectie of zenuwschade (bron). De schouder kan ook, tijdelijk, stijf worden.
Wat gebeurt er direct na de operatie?
Uw wordt wakker met een ‘slapende’ arm in een mitella. U gaat naar de verpleegafdeling en aan het einde van de dag mag u naar huis. U kunt niet zelf naar huis rijden, wegens de slapende arm.
Het effect van de zenuwblokkade duurt 8 tot 72 uur, maar meestal 24 uur. Neem dus goed uw pijnstillers in op de avond direct na de operatie. Dan voorkomt u dat u veel pijn krijgt als het schouderblok uitwerkt.
Het verband dat op uw schouder zit, mag u na 2 dagen zelf verwijderen. Daarna doet u zelf kleine pleisters op de wond. U mag dan ook weer douchen.
De latarjet procedure
Wat gebeurt er voor de operatie?
Voorbereidingen thuis
Het belangrijkst is de voorbereiding is het ophalen van de pijnstillers bij uw apotheek. Tijdens het consult krijgt u een recept voor pijnstillers mee. Deze pijnstillers zijn bedoeld voor na de operatie.
De pijnstillers die u op recept krijgt zijn:
- Oxycontin pillen (langwerkende morfine). Dit gebruikt u 2 maal daags.
- Oxynorm pillen (kortwerkende morfine). Gebruik dit als u nog teveel pijn heeft ondanks de langwerkende morfine.
Verder moet u ook paracetamol gebruiken, maar dit is niet op recept. Sommige mensen mogen een of meer van deze middelen niet hebben om medische redenen.
Voor meer informatie over hoe de pijnstillers in te nemen, zie Traject na uw opname hieronder.
Opname
Op de dag van de operatie is het belangrijkste dat u niets eet of drinkt. Dat geldt vanaf middernacht. De operatie is een dagbehandeling. Aan het einde van de middag of het begin van de avond moet u dan weer worden opgehaald.
Verdoving voor de operatie
Op de dag van de operatie wordt u opgenomen op de verpleegafdeling. Vanuit daar gaat u naar de voorbereidingskamer van het operatiecomplex. Daar krijgt u een verdoving van de schouder en de arm.
Zo’n verdoving heet een zenuwblokkade, ook wel ‘blok’. De anesthesioloog verdooft met een prik bij uw schouder alle zenuwen van de arm.
Dit blok werkt vrij snel in. Daardoor heeft u straks tijdens de operatie al een hele goed pijnstilling. En dus heeft u dan maar een lichte narcose nodig om te slapen.
Het blok werkt meestal 24 uur.
Wat gebeurt er tijdens de Latarjet operatie?
- U krijgt een snee aan de voorkant van de schouder.
- We zagen een puntig stukje bot vlak onder het sleutelbeen af. Dit heet het ravenbek uitsteeksel van het schouderblad. Ook wel het processus coracoideus. Dit is het botstuk waar de korte bicepspees aan vastzit.
- We zetten dit ‘botblokje’, met de bicepspees er nog aan vast, op de voorkant van de schouderkom. We zetten het botblokje vast met 2 schroeven en een plaatje.
- We maken het schouderkapsel weer dicht.
- We hechten de huid met oplosbare hechtingen.
- U krijgt een mitella om.
Hoe zijn de ervaringen na een Latarjet?
Een Latarjet is de meest ‘zekere’ manier om een instabiele schouder weer stabiel te krijgen. Ongeveer 98 van de 100 mensen krijgt een stabiele schouder op korte termijn (minimaal 2 jaar na de operatie) (bron). Na 10 jaar is dit 92 van de 100 mensen (bron).
Ongeveer 9 van de 10 mensen is (erg) tevreden met het resultaat van de operatie.
Ongeveer 9 van de 10 contactsporters kan uiteindelijk weer op niveau terugkomen in zijn of haar sport (bron).
Wat zijn de risico’s?
Bij ongeveer 7 van de 100 mensen komt een complicatie voor na een Latarjet procedure (bron).
De mogelijke complicatie van een Latarjet procedure zijn:
- Breuk van het botblokje (bij 2 op de 100 mensen).
- Pijn van de schroeven (1 op de 100 mensen).
- Wondinfectie (1 op de 100 mensen).
- Zenuwschade (1 op de 100 mensen).
- Nabloeding (1 op de 100 mensen).
Wat gebeurt er direct na de operatie?
Uw wordt wakker met een ‘slapende’ arm in een mitella. U gaat naar de verpleegafdeling. In de middag maken we een röntgenfoto van de nieuwe ‘constructie’. Aan het einde van de dag mag u naar huis. U kunt niet zelf naar huis rijden, wegens de slapende arm.
Het effect van de zenuwblokkade duurt 8 tot 72 uur, maar meestal 24 uur. Neem dus goed uw pijnstillers in op de avond direct na de operatie. Dan voorkomt u dat u veel pijn krijgt als het schouderblok uitwerkt.
De pleister op uw schouder zit, mag u na 2 dagen zelf verwijderen. Daarna doet u zelf kleine pleisters op de wond. U mag dan ook weer douchen.
Traject na de operatie
Pijnstilling
Het is belangrijk om niet teveel pijn te hebben in de dagen na de operatie. Daarom krijgt u best zware pijnstillers.
De pijnstillers na de operatie zijn:
- De zenuwblokkade van de arm. Deze werkt na 8 tot 36 uur uit.
- Paracetamol pillen. Dit is niet schadelijk en het werkt niet verslavend. Gebruik sowieso 3 maal daags 2 pillen van 500 milligram.
- Oxycontin pillen (langwerkende morfine). Gebruik in de eerste dagen 2 maal daags 1 pil. Belangrijk: begin met deze pillen op de avond net nadat u bent geopereerd. Dan voorkomt u dat u pijn krijgt als de zenuwblokkade uitwerkt.
- Oxynorm pillen (kortwerkende morfine). Gebruik dit als u nog teveel pijn heeft ondanks de paracematol en oxycontin.
De morfinepillen kunt u gerust een week gebruiken. Zonder er verslaafd aan te raken.
Dus neem de eerste 3 dagen gewoon de volledige dosis paracetamol en langwerkende morfine (Oxycontin). En als dit niet genoeg is, neem daar dan nog kortwerkende morfine bij (Oxynorm).
Als u merkt dat u weinig pijn heeft, dan kunt u de pijnstillers gaan afbouwen.
Hoe bouw ik mijn pijnstillers weer af?
Stop eerst met de kortwerkende morfine. Stap 2 is het stoppen met de langwerkende morfine. Gaat dat goed, bouw dan de paracetamol af.
Mitella
De eerste 6 weken na de operatie (zowel de Bankart repair als de Latarjet) heeft u dag en nacht een mitella (ook wel schouder immobilizer) om. De arm mag wel uit de mitella voor oefeningen en zelfzorg. De mitella heeft een band om de nek en een band achter de rug om.
De reden voor een mitella is dat extreme bewegingen in de schouder niet mogelijk zijn. Zo kan de schouder van binnen genezen. In het geval van de Bankart repair is dat het labrum, bij een Latarjet is dat het blotblokje.
Het fysiotherapietraject start wel al meteen na de operatie! Zie hieronder voor informatie over de revalidatie.
Hechtingen verwijderen
Na 2 weken moeten de hechtingen eruit. Het verwijderen van de hechtingen is makkelijk te doen met een schoon nagelschaartje. Dit kunt u of door een naaste laten doen, of bij de huisarts.
Na een Bankart repair zijn de hechtdraden zwart van kleur. Snij of knip de draad net onder het knoopje door. Daarna trekt u aan het knoopje. De hele hechting is er nu uit.
Na een Latarjet is de hechtdraad oplosbaar en doorzichting van kleur. Maar er steekt aan beide kanten van de wond een knoopje met een lusje boven de huid uit. Trek het lusje licht omhoog en snij/knip de draad onder het knoopje door. Herhaal dit voor het 2e knoopje, aan de andere kan van de wond. Het deel van de draad dat nog in de huid zit, zal vanzelf oplossen. U hoeft dus niet de hele draad eruit te trekken!
Controleafspraken op de polikliniek
Na 2 maanden en 6 maanden na de operatie komt u terug op het spreekuur. Heeft u een Latarjet procedure gehad, dan maken we op het spreekuur ook steeds een röntgenfoto.
Revalidatie en herstel
De revalidatie duurt even lang na een Bankart repair en een Latarjet. Namelijk 6 maanden totdat je weer mag sporten met de arm (hardlopen en fietsen mag al sneller). De eerste 6 weken van de revalidatieperiode zit je dus in een mitella.
De revalidatie heeft 2 doelen:
- Zorgen dat alles van binnen goed kan genezen. Door bepaalde bewegingen van de schouder te vermijden in de eerste weken tot maanden. Dat is wel belangrijk. Want als de herstelde schade niet geneest, dan zal de operatie ook niet helpen om de schouder stabieler te maken.
- De schouder weer soepel en sterk maken. Zodat je de activiteiten en sport die je weer wil gaan doen, ook echt kan gaan doen.
Het is belangrijk om de revalidatie te doen met een fysiotherapeut die hier ervaring mee heeft.
De revalidatie verloop in een paar fases:
- De eerst 6 weken na de operatie: niet te ver heffen en niet ver naar buiten draaien van de arm. Daarom zit je arm in een mitella.
- Daarna, tot 3 maanden na de operatie: verder opvoeren van de kracht en beweeglijkheid van de schouder.
Daarna, tot 6 maanden na de operatie: trainen om de schouder te gebruiken in de sport die je beoefent. Je kunt meestal na 6 maanden weer wedstrijden spelen met contactmomenten.
Autorijden en fietsen
Na ongeveer 8 weken mag je weer autorijden en fietsen. De belangrijkste voorwaarde hiervoor is dat je de bewegingen van de arm goed onder controle hebt. Dus bijvoorbeeld dat je de arm goed kunt heffen op het moment dat je dat wil.
Revalidatie na remplissage
Als we tijdens een Bankart repair ook een remplissage doen, verandert dit de revalidatie niet.
Conclusie
- De Bankart repair en de Latarjet procedure zijn de 2 meest gebruikte operaties om een schouder die steeds uit de kom gaat, weer stabiel te maken.
- Een Bankart repair is een kijkoperatie, waarbij we het labrum hechten. De schouder wordt stabieler, met een zeer kleine kans op een complicatie.
- Een Latarjet procedure is een wat grotere operatie. Daarbij voegen we een extra stuk bot toe aan de schouderkom. Daardoor wordt de schouder nog stabieler dan bij een Bankart repair. Maar met een grotere kans op een complicatie.
- De revalidatie is duurt in beide gevallen ongeveer 6 maanden.
Zie ook
Veelgestelde vragen
Met welke operatie voor een instabiele schouder is het meest ervaring?
Een Bankart repair (repareren van schade aan het labrum van de schouder) is de meest voorkomende stabiliserende schouderoperatie in Nederland. Dat komt omdat een labrumscheur het meest voorkomende type schade is.
Grote schade aan de botten van het schoudergewricht komt minder vaak voor. In dat geval kiezen we vaak voor een Latarjet procedure.
Welke operatie is beter voor een instabiele schouder: een Bankart repair of een Latarjet?
Dat verschilt van persoon tot persoon.
Is er weinig tot geen botschade, dan kiezen we vaak voor een Bankart repair. We kiezen juist eerder voor een Latarjet bij:
- Grotere schade aan schouderkop of schouderkom
- Een erg soepel schoudergewricht
- Een erg jonge patiënt (onder de 20 jaar)
- Contactsporters, zoals rugbyers
Voor meer informatie, zie hierboven.
Hoe zijn de ervaringen van andere patiënten na een operatie wegens een schouder die steeds uit de kom gaat?
De meeste mensen (9 van de 10) zijn tevreden na een schouderstabilisatie, als je het ze enkele jaren na de operatie vraagt. Dat geldt zowel voor de Bankart repair (labrum hechten) als voor de Latarjet (‘botblok’ operatie).
Maar de kans op een blijvend stabiele schouder is groter na een Latarjet. De complicatiekans is ook groter. Zie ook hierboven.
Wat is de wachttijd voor een Bankart repair?
De wachttijd voor een Bankart repair is 4 tot 8 weken. Dit is gerekend vanaf de intake op de polikliniek. Voor een actueel overzicht van de wachttijden, zie Wachttijden.
Wat is de wachttijd voor een Latarjet procedure?
De wachttijd voor een Latarjet is 4 tot 8 weken. Dit is gerekend vanaf de intake op de polikliniek. Voor een actueel overzicht van de wachttijden, zie Wachttijden.
Moet ik voor de operatie nog langs een anesthesioloog?
Nee, in principe niet. De anesthesioloog ‘screent’ uw medisch dossier. Als de anesthesioloog twijfelt over bepaalde zaken, neemt hij of zij contact met u op. Het kan dan ook zijn dat u alsnog fysiek langskomt bij de anesthesioloog.
Hoe zit het met de vergoeding?
U heeft nooit extra kosten voor een behandeling. Hoe u ook verzekerd bent.
Het kan zijn dat uw zorgverzekeraar niet de volledige rekening betaalt. Maar bijvoorbeeld maar 70% van de rekening. In dat geval nemen wij genoegen met datgene wat uw verzekeraar wél betaalt. Zie Vergoedingen voor meer uitleg.