Gebroken bovenarm

Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg

Inleiding

Een gebroken bovenarm is een vervelend letsel. Want het doet vaak veel pijn. En je kunt je arm niet meer goed gebruiken. En soms is er zelfs ook schade aan zenuwen.

Nu is het zo dat er veel verschillende typen botbreuken van de bovenarm zijn. En daardoor verschilt het ook nogal wat de beste behandeling is.

Op deze pagina vertellen we in zo begrijpelijk mogelijke taal over de verschillende typen bovenarmbreuken. En over de mogelijke behandelingen. Laten we beginnen!

Wat is een gebroken bovenarm?

Een gebroken bovenarm heet ook wel een humerusfractuur. Humerus betekent bovenarm. En fractuur betekent breuk.

Je loopt een bovenarmbreuk meestal op door een val op de arm. Maar de ene bovenarmbreuk is de andere niet.

Verschillende typen bovenarmbreuken

De bovenarm kan op verschillende plekken breken:

• Boven, bij de schouderkop (zie ‘gebroken schouder’)
• In het middengedeelte (ook wel de ‘schacht’ van het bot)
• Onder, bij de elleboog

Op deze pagina zullen we ingaan op de laatste 2 type breuken. Dus die van het middengedeelte en van het onderste deel van de bovenarm.

Op een aparte pagina (‘gebroken schouder’) bespreken we breuken van de bovenarm rond de schouder.

Bijzondere gevallen

Schade aan een zenuw of bloedvat

Soms kan de botbreuk een belangrijke zenuw of bloedvat in de bovenarm beschadigen. Dat kan een reden zijn om sneller tot een operatie over te gaan. Zodat de zenuw of het bloedvat gerepareerd kunnen worden.

Schade aan de huid

Bij het ongeval kan er ook een huidwond ontstaan. Daardoor kan er een ‘open verbinding’ met het gebroken bot ontstaan. Dat noem je een ‘open breuk’.

Dan kan het nodig zijn om ook sneller tot een operatie over te gaan. Zodat het gebied van de botbreuk kan worden schoongemaakt. Om een infectie met bacteriën tegen te gaan. 

Wat voel ik

• Pijn in de bovenarm
• Veel mensen hebben een knap gehoord tijdens het ongeval
• Je kunt de bovenarm niet goed bewegen
• Soms is de kracht of het gevoel in de hand minder.

Diagnose

We kunnen de diagnose makkelijk stellen met röntgenfoto’s. Daarop kunnen we ook zien of de breuk ‘mooi’ staat, of dat de botdelen zijn verplaatst.

Als de breuk ook tot in het ellebooggewricht of schoudergewricht loopt, kan een CT-scan nodig zijn. Dan kun je met meer precisie bekijken of de breuk ‘mooi’ staat of niet.

Behandeling

Grofweg zijn er 2 type behandelingen voor breuken van de bovenarm:

• Behandeling zonder operatie (gips of brace)
• Behandeling met operatie

 Ik kan helaas geen ‘kookboek’ geven waarin staat wanneer we welke behandeling adviseren. Dat hangt namelijk van veel verschillende dingen af. Zoals:

• Hoe intensief gebruikt iemand zijn of haar arm in het dagelijks leven?
• Leeftijd
• In welke plek van de bovenarm zit de breuk?
• Zijn de stukken bot verplaatst of staan ze nog mooi op elkaar?
• Hoe gezond of ongezond is iemand? Kan hij of zij een operatie aan?
• Hoe stevig is het bot? Bij iemand met ernstige botontkalking is het bot zacht. En daardoor mogelijk niet goed te repareren met een operatie.
• Zijn belangrijke zenuwen of bloedvaten beschadigd?
• Is er een open verbinding tussen de botbreuk en de huid?

En zo zijn er nog zeker meer factoren die meespelen.

Hoe gaan de verschillende behandelingen dan in zijn werk?

Behandeling zonder operatie

Het mooiste is natuurlijk als de breuk zonder operatie geneest. In bepaalde gevallen van een bovenarmbreuk kan dat ook echt.

Breuk van het middengedeelte van de bovenarm (humerusschacht fractuur)

Bij een ‘mooie’ breuk in het lange deel van de bovenarm (de schacht) kan een brace goed werken. Je noemt dat een Sarmientobrace. Die geven we meestal voor 6 tot 12 weken. De onderarm gaat dan in een mitella.

De kans dat de breuk goed geneest is meer dan 75% (bron). Maar er is dus ook een kans dat de breuk niet geneest. Dan kan alsnog een operatie nodig zijn.

Breuk van het onderste deel van de bovenarm (distale humerusfractuur)

Als de bovenarm ‘mooi’ is gebroken in of vlakbij de elleboog, kan een behandeling met gips redelijk goed werken (bron). Het gips moet dan meestal 2 tot 6 weken worden gedragen.

Al wordt dit in de praktijk wel vooral bij ouderen gedaan. Omdat het bot dan soms te zwak is om te repareren met een operatie. Toch lijkt het dus wel redelijke resultaten te geven!

Maar een nadeel van gipsbehandeling van de elleboog is dat het gewricht snel erg stijf zal worden.

Behandeling met operatie

Zeker bij bovenarmbreuken tot in het ellebooggewricht kiezen we daarom toch vaak voor een operatie. Met een operatie kunnen we het ‘gewrichtsvlak’ zo goed mogelijk herstellen.

Zie voor meer informatie de aparte pagina over operaties bij een gebroken bovenarm.

Conclusie

Botbreuken van de bovenarm kunnen op verschillende plekken in het bot optreden. Soms behandelen we zo’n breuk met een brace of gips. Als het tenminste een ‘mooie breuk’ is.

Zie ook

Operatie voor gebroken bovenarm

Veelgestelde vragen