Olecranonfractuur (gebroken ellepijp)
Laatste update:
Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg
Inleiding
Het olecranon is het bot dat de grote ‘punt’ vormt aan de achterkant van je elleboog. Het is eigenlijk het begin van je ellepijp bot.
Van alle botbreuken in de elleboog, breekt het olecranon het vaakst. Je noemt het ook wel een olecranonfractuur.
Het breekt vrij makkelijk, omdat het bot vlak onder de huid zit. En omdat je dan dus vaak direct op dit bot valt.
Op deze pagina gaan we uitgebreid in op alles wat je als patiënt moet weten over dit soort breuken.
Wat is een olecranon fractuur?
Het olecranon is dus het bot aan de achterkant van je elleboog. Meestal breekt het door een directe val op de elleboog. Bijvoorbeeld door uitglijden op een gladde ondergrond.
Normaal gesproken heeft het olecranon 2 belangrijke functies:
- Het vormt de kom van het ellebooggewricht.
- Het verbindt de tricepsspier (de spier die je elleboog strekt) met de onderarm. Het zorgt er dus voor dat je je elleboog kan strekken.
Er zijn, simpel gezegd, 3 typen breuken van het olecranon:
- De stukken gebroken bot staan nog mooi op elkaar
- De botdelen staan uit elkaar. Dit is het meest voorkomende type (bron).
- Er zijn, naast de olecranonfractuur, nog andere letsels van botten en banden in de elleboog. Dat zijn ernstigere letsels. Een voorbeeld is een Monteggia-breuk. Waarbij de radiuskop ook uit de kom is.
Wat voel ik
- Pijn.
- Krakend gevoel in de elleboog tijdens bewegen.
- Niet op eigen kracht kunnen strekken van de elleboog.
Oorzaken
Een gebroken olecranon loop je meestal op door een val direct op de punt van de elleboog. Vaak is het een onschuldige val zijn, van stahoogte (bron).
Diagnose
Een olecranonfractuur is vaak makkelijk vast te stellen met een röntgenfoto. Bij een complexe breuk maken we ook een CT-scan. Daarop kun je in meer detail kijken hoe het bot gebroken is.
Behandeling
Je krijgt altijd eerst een gips. Dat is om de elleboog rust te geven. En zodat je minder pijn hebt.
Voor de uiteindelijke behandeling van de breuk zijn er 2 opties:
- Gips
- Een operatie
In de meeste gevallen adviseren we een operatie. Omdat de botdelen van de breuk dus vaak van elkaar af staan. Maar een behandeling met gips kan in bepaalde gevallen ook. Hieronder lees je daar meer over.
Behandeling met gips
In de praktijk behandelen we 2 ‘typen’ gevallen met alleen gips. Dus zonder operatie. Die gevallen zijn:
- Breuken waarbij het bot niet of weinig is verplaatst. Als de breuk mooi staat, kan hij ook weer mooi genezen. En dan is daar geen operatie voor nodig.
- Breuken waarbij een relatief klein deel van het olecranonbot (minder dan de helft van het bot) is betrokken.
De gipsbehandeling houdt in dat je 3 tot 4 weken gips krijgt. Daarna ga je de elleboog langzaam steeds meer bewegen. En na ongeveer 3 maanden kun je je normale activiteiten weer doen.
De resultaten van gipsbehandeling bij bovengenoemde type breuken zijn vrij goed (bron 1, bron 2).
Behandeling met operatie
Helaas vallen de meeste breuken van het olecranon niet binnen bovenstaande 2 categorieën. Voor de meeste olecranonfracturen adviseren we dus een operatie.
Zie de aparte pagina over een operatie voor een gebroken olecranon voor gedetailleerde informatie.
Conclusie
Een olecranonfractuur is een breuk van de grote ‘botpunt’ aan de achterkant van de elleboog. Meestal is een operatie nodig om het bot te laten genezen.
Zie ook
Veelgestelde vragen
Welke activiteiten moet ik vermijden na een olecranonfractuur?
Totdat de breuk is genezen, moet je de elleboog niet strekken tegen weerstand. Dus niet je arm wegduwen. Want dan komt er teveel kracht op het genezende bot. Op rontgenfoto’s kun je zien wanneer de breuk is genezen.