Operatie voor een olecranonfractuur
Laatste update:
Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg
Inleiding
Vaak behandelen we een olecranonfractuur met een operatie.
Hoe gaat zo’n operatie? En wat mag je verwachten na de operatie qua herstel en revalidatie? Daarover gaat deze pagina.
Wat is het probleem?
Het olecranon vormt de kom van het ellebooggewricht. En het is waar de strekspier van de elleboog (de triceps) op aanhecht. Door een val kan het olecranon breken.
Meestal staat zo’n breuk niet mooi op zijn plek. In dat geval adviseren we vaak een operatie.
Wat is een operatie voor een olecranonfractuur?
Met een operatie kunnen we het olecranon bot weer repareren. We zetten de gebroken delen van het bot weer op elkaar. Zodat ze aan elkaar kunnen vastgroeien.
Dat kan met 2 verschillende constructies:
- Met een ‘zuggurtung’. Dit is de meest gebruikte techniek voor eenvoudige breuk van het olecranon. We gebruiken daarbij 2 gladde metalen pennetjes en 1 ijzerdraad.
- Met een plaat en schroeven. Hiermee kun je meer complexe breuken beter vastzetten. Omdat het een stevigere constructie is.
Wat zijn de ervaringen van anderen na deze operatie?
Als je kijkt 1 jaar na de operatie:
- Is ongeveer 9 van de 10 mensen tevreden met het resultaat.
- Kunnen mensen de elleboog gemiddeld 130 graden buigen en strekken. Dat betekent dat de beweeglijkheid van de elleboog iets verminderd kan blijven.
Dit geldt eigenlijk voor beide bovengenoemde operatietechnieken (bron).
Gemiddeld duurt het 3 maanden voordat de breuk is vastgegroeid. Maar het herstel van de elleboogfunctie kan tot 1 jaar duren (bron).
Welke techniek is beter: zuggurtung of plaat met schroeven?
Bij simpele olecranonfracturen zijn de uitkomsten voor beide technieken even goed (bron 1, bron 2).
Voor meer complexe breuken is een plaat met schroeven wel beter. Omdat het meer stevigheid geeft. Dat is nodig als de breuk bijvoorbeeld verbrijzeld is. Of als andere botten in de elleboog ook nog zijn gebroken.
Mogelijke complicaties na de operatie
De complicatiekansen verschillen voor de 2 genoemde operatietechnieken. Hieronder staan ze samengevat (bron 1, bron 2):
| Complicatie | Complicatiekans | |
| Zuggurtung | Plaat | |
| Infectie | 0% | 12-16% |
| Bot gaat weer loszitten | 26% | 12% |
| Niet vastgroeien bot | 6% | 10% |
| Last van metaal onder de huid | 35-50% | 5-22% |
Samengevat zijn er minder infecties bij een zuggurtung. Maar het komt wat vaker voor dat het bot weer van zijn plek gaat. En dat het nodig is om, als de breuk is genezen, het materiaal weer te verwijderen met een 2e operatie.
Wanneer heb ik een verhoogd risico op complicaties?
Mensen die algeheel minder gezond zijn hebben meer kans op een complicatie (bron). Dat geldt ook als je rookt.
Onderzoeken voor de operatie
Bij meer complexe breuken maken we nog een CT-scan. Dan krijg je een 3D beeld van de breuk. Dat helpt bij het ‘plannen’ van hoe je de operatie gaat doen.
Hoe verloopt een operatie voor een olecranonfractuur?
- De operatie gaat onder algehele narcose. Samen met een plaatselijke verdoving van de hele arm.
- Als eerste maken we een snee aan de achterkant van de elleboog.
- Dan zetten we alle stukken van het gebroken olecranon aan elkaar. Vaak gaat dat met metalen pinnen.
- Dan zetten we de botten definitief en stevig aan elkaar vast:
- Bij een zuggurtung gaat dat met een soort ijzerdraad.
- Bij fixatie met plaat en schroeven gaat dat (je raad het al) met een plaat en schroeven.
- We nemen een röntgenfoto tijdens de operatie. Daarop controleren we of de botten en de implantaten goed zitten.
- We sluiten de huid met een niet-oplosbare hechting.
- Je krijgt een drukverband om de elleboog. Soms leggen we een gipsspalk aan.
- De operatie duurt ongeveer 1 uur.
Na de operatie
In principe mag je de dag van de operatie weer naar huis. Of de dag erna. Je krijgt dan een verwijzing voor de fysiotherapeut mee.
Verband en gips
Het drukverband mag er na 2 dagen af. Als je een gipsspalk hebt gekregen, mag die na 1 week af.
Hechtingen
De huidhechtingen gaan er 2 weken na de operatie uit.
Pijnstillers
De eerste week na de operatie kan pijnlijk zijn. Neem daarom de eerste dagen de voorgeschreven pijnstillers goed in.
Het is belangrijk om er na de operatie meteen mee te beginnen. Ook al heb je dan misschien nog weinig pijn.
Fysiotherapie
Zodra het verband of gips eraf is, kan je met fysiotherapie starten. Daarvoor krijg je een fysiotherapieprotocol mee. Meestal mag je de elleboog meteen bewegen. En mag je na 8 weken de elleboog gaan belasten.
Controleafspraken
Na ongeveer 6 weken en 3 maanden na de operatie kom je terug op de polikliniek. Dan maken we ook weer een röntgenfoto. Om te kijken of de breuk goed geneest.
Conclusie
Na een operatie wegens een olecranonfractuur is ongeveer 9 van de 10 mensen tevreden met het resultaat. De kans op een ernstige complicatie is laag. De breuk geneest meestal 3 maanden na de operatie. En het herstel van de elleboogfunctie duurt ongeveer 1 jaar.
Veelgestelde vragen
Ik moet geopereerd worden aan een gebroken olecranon. Hoe snel moet ik geopereerd worden?
Meestal is er geen acute haast bij de operatie. Zelfs bij breuken die meer dan 2 weken geleden zijn ontstaan, heeft een operatie nog goede resultaten (bron). Een uitzondering hierop is een ‘open’ breuk: dan is er een open huidwond tot op het bot. Dan moet de operatie wel zo snel mogelijk gebeuren.
Wat is het succespercentage van operaties voor olecranonfracturen?
Ongeveer 9 van de 10 mensen is tevreden met het resultaat na een operatie voor een olecranonfractuur.
Moet het fixatiemateriaal weer er altijd weer uit worden gehaald na een operatie voor een olecranonfractuur?
Nee. Dit is alleen nodig als het metaalwerk irriteert onder de huid. Na een zuggurtung techniek is dit vaker het geval dan na een fixatie met plaat en schroeven.
Wat is de hersteltijd na de operatie?
Het duurt gemiddeld 3 maanden voordat de breuk is vastgegroeid. Maar gedurende het eerste jaar na de operatie blijft de functie van de elleboog vooruit gaan.