Een laterale clavicula resectie (verwijderen stukje sleutelbeen)

Geschreven door Bauke Kooistra, orthopedisch chirurg

Inleiding

Slijtage van het AC-gewricht (sleutelbeengewricht) is een veel voorkomende oorzaak van schouderpijn. Als andere behandelingen niet goed helpen, kan een operatie nuttig zijn. Zo’n operatie heet een laterale clavicula resectie. Op deze pagina vind je informatie over de operatie, het herstel en de behandelresultaten.

Wat is een laterale clavicula resectie?

Een laterale clavicula resectie betekent letterlijk dat je een stukje van de buitenkant van het sleutelbeen weghaalt.

Veel mensen vinden dat gek klinken. Want dat stuk bot zit er toch niet voor niets? Toch kan geen kwaad, want je kunt prima een stukje sleutelbeen missen. Zonder schade te maken.

De reden om de operatie te doen is dat er slijtage van kraakbeen (artrose) van het uiteinde van het sleutelbeen (clavicula) en schouderdak (acromion). Deze 2 botten ‘schuren’ als het ware over elkaar. Als je nou een klein stukje sleutelbeen weghaalt, schuren deze 2 botten niet meer over elkaar. En dan ben je dus (na enige tijd) van de pijn af.

Je moet niet teveel van het sleutelbeen afhalen. Maar 1 centimeter kun je veilig weghalen (bron). Omdat anders het sleutelbeen van zijn plek kan komen.

Het principe van de operatie is dus simpel. De operatie kan op 2 manieren plaatsvinden:

• Via een open snee. Ook wel ‘open laterale clavicula resectie’.
• Via een kijkoperatie (artroscopie). Ook wel ‘artroscopische laterale clavicula resectie’. Het voordeel is, dat je meteen ook andere ingrepen kan doen, als dat nodig is. Zoals een gescheurde rotator cuff pees hechten, of een ingreep van de bicepspees in de schouder.

Beide type ingrepen lijken even goed te werken voor pijn (bron).

Heb ik een laterale clavicula resectie nodig?

Hiervoor moeten we eigenlijk eerst een paar andere vragen beantwoorden. Namelijk:

1. Komt de schouderpijn wel echt door slijtage van het sleutelbeengewricht, en niet door iets anders?
   Hiervoor een is vooral goede intake met een goed lichamelijk onderzoek nodig. En natuurlijk moet op een röntgenfoto slijtage van het AC-gewricht te zien zijn. Als een injectie in het AC-gewricht goed heeft geholpen, het liefst maandenlang, dan is het nóg waarschijnlijker dat de pijn echt uit het AC-gewricht komt.
2. Zijn alle andere behandelingen al geprobeerd?
   Denk aan pijnstillers, rust, injectie, en eventueel houdingstherapie. Zie ook de pagina over AC-artrose.
3. Is het pijn zo erg dat het je dagelijks leven belemmert?

Als je deze vragen allemaal met ‘ja’ zou beantwoorden, dan kun je een operatie (laterale clavicularesectie) overwegen.

Wanneer moet ik geen laterale clavicula resectie ondergaan?

Over het algemeen raden we een operatie voor AC artrose af als:

• de pijn niet uit het AC-gewricht lijkt te komen. Hoewel veel mensen AC-artrose hebben, heeft lang niet iedereen er last van (bron)!
• andere behandelingen nog niet zijn geprobeerd
• er weinig pijnklachten zijn

Wat zijn de ervaringen van anderen na een laterale clavicula resectie?

Ongeveer 8 van de 10 mensen is tevreden met het resultaat van de operatie (bron). Dat is gemeten 2 jaar na de operatie.

Een laterale clavicularesectie werkt vooral goed tegen pijn. Maar het is belangrijk dat die pijn wel uit het AC-gewricht komt. Als de pijn uit een ander deel van de schouder komt, zal een laterale clavicula resectie operatie niet goed helpen.

Mogelijke complicaties

De kans op complicaties na een laterale clavicularesectie is klein. De meest voorkomende complicatie is een wondinfectie: die komt in ongeveer 1 op de 100 gevallen voor (bron).

Wanneer heb ik een verhoogd risico op complicaties na een laterale clavicularesectie?

De kans op een complicatie is verhoogd bij rokers, suikerziekte, hartproblemen, en nierproblemen (bron).

Moet ik tests laten doen ter voorbereiding op de operatie?

Soms maken we een MRI-scan van de schouder. Dat is om uit te sluiten dat er nog andere schouderproblemen zijn. Zoals een rotator cuff scheur.

Wat gebeurt er voor de operatie?

Een laterale clavicularesectie is een dag-opname. U wordt ’s ochtends opgenomen in de kliniek. En aan het einde van de dag gaat u weer naar huis.

Verdoving voor de operatie

Op de voorbereidingskamer krijgt u een zenuwblokkade van de anesthesioloog. Dat is een prik in de schouder. Daarmee worden de zenuwen naar de schouder en arm verdoofd. De prik werkt al na een paar minuten. Het voordeel van deze ‘plaatselijke’ verdoving is dat u minder narcosemiddelen nodig heeft tijdens de operatie. En dat u naderhand een tijd (8 uur tot soms 3 dagen) geen of minder schouderpijn heeft.

Tijdens de operatie

Verdoving tijdens de operatie

Als u op de operatiekamer bent, krijgt u narcose. Dit is wel een lichte narcose. Want de meeste pijnstilling heeft u door de zenuwblokkade.

Laterale clavicularesectie via kijkoperatie (artroscopische laterale clavicularesectie)

Een laterale clavicularesectie via een kijkoperatie verloopt zo:

• Via een sneetje aan de achterkant brengen we een camera in het schoudergewricht
• We bekijken alle pezen en botten in de schouder
• We verwijderen de slijmbeurs bovenop de schouderpezen. Dit is nodig om het AC-gewricht goed te kunnen zien. De slijmbeurs kun je missen en groeit naderhand altijf weer terug.
• We verwijderen met een freesje 1 centimeter van het uiteinde van het sleutelbeen.
• We sluiten de huidwondjes met oplosbare hechtingen. 

De operatie duurt ongeveer een half uur.

Laterale clavicularesectie met snee (open laterale clavicularesectie)

Een open laterale clavicularesectie verloopt zo:

• We maken een snee over het sleutelbeengewricht (AC-gewricht)
• Met een zaagje verwijderen we 1 centimeter van het uiteinde van het sleutelbeen.
• We sluiten de snee in de huid met oplosbare hechtingen. 

De operatie duurt ongeveer een kwartier.

Na de operatie

Na de operatie wordt je wakker met een ‘slapende’ arm in een mitella. Je hebt dan dus geen pijn. Aan het einde van de dag mag je met ontslag. De armverdoving werkt ongeveer 1 dag door.

Tijdens de herstelfase kun je niks kapot maken. Je kunt hoogstens het operatiegebied irriteren, door te snel ‘teveel’ te doen.

Traject na ontslag uit de kliniek

Zodra je thuis komt, begint de revalidatie! Je mag de arm onderhands meteen al bewegen. Veel mensen hebben 2 tot 4 weken een mitella nodig. Die mitella is puur voor comfort.

Je mag in de eerste dagen na de ingreep al naar de fysiotherapeut . Je krijgt hiervoor een verwijzing mee vanuit de kliniek. In dit overzicht vind je informatie over pijnstillers, de mitella, hechtingen en de controleafspraken.

Pijnstillers

’s Avonds kom je thuis vanuit de kliniek. Begin meteen al met pijnstillers. Dan ben je de pijn ‘voor’. Want zodra de armblokkade is uitgewerkt, ga je pijn voelen.

Deze pijnstillers moet je van tevoren al ophalen bij je apotheek. Het recept hiervoor geef ik altijd mee tijdens de intake op de polikliniek.

De meest voorgeschreven pijnstillers zijn:

• Paracetamol
• Langwerkende morfine
• Kortwerkende morfine

Meestal verbetert de pijn binnen een paar dagen. Dan kun je de pijnstillers ook zelf weer afbouwen. Bouw dan eerst de morfine af, daarna pas de paracetamol.

Schouder immobilizer (mitella)

Een mitella (ook wel schouder immobilizer) geven we na deze operatie puur voor het comfort. Zodat je dus minder napijn van de operatie hebt.

Het is dus niet zo dat je bepaalde bewegingen absoluut niet mag maken. Want je kunt niks stuk maken in de schouder.

Dat betekent dat je de immobilizer ook mag af doen. Maar meestal hebben mensen wel 2 tot 4 weken een mitella nodig.

Fysiotherapie

Vanuit de kliniek krijg je een revalidatieprotocol voor de fysiotherapeut mee. Daarmee kun je in de eerste week na de operatie een afspraak bij je fysiotherapeut maken.

Na ongeveer 4 tot 6 weken kunnen de meeste mensen de schouder weer goed bewegen.

Verwijderen van de huidhechtingen

We gebruiken altijd oplosbare hechtingen. Meestal kiezen we ervoor om de knoopjes van de hechting buiten de huid te leggen. Omdat dit mooiere littekens geeft. Die knoopjes moeten dan 2 weken na de operatie worden verwijderd.

Controleafspraak op de polikliniek

Na 2 maanden zien we elkaar terug op de polikliniek. Dan controleren we het operatiegebied en hoe de schouder beweegt. Mijn ervaring is dat dan nog niet alle pijnklachten weg zijn. Er hoeft geen röntgenfoto te worden gemaakt.

Revalidatie en fysiotherapie na een laterale clavicularesectie

Wij adviseren om in de week na de operatie al een afspraak met uw fysiotherapeut te maken. Voor de twee operatietechnieken (kijkoperatie en open procedure) is de revalidatie hetzelfde.

De eerste paar weken is het boven schouderhoogte heffen van de arm vaak nog pijnlijk. De revalidatie is er dan vooral op gericht om de schouder soepel te houden.

Na ongeveer 4 weken kan ook de kracht van de schouderspieren weer worden getraind.

Hoewel een laterale clavicularesectie een simpele operatie is, kan het herstel van de pijnklachten wel 6 maanden duren. Vaak ervaren patiënten wel al eerder een duidelijke verbetering.

‘Leefregels’ na een laterale clavicularesectie

De eerste 3 tot 6 maanden kan het raadzaam zijn om niet op de geopereerde schouder te slapen. Omdat je het operatiegebied anders teveel ‘belast’. En daardoor krijg je dan meer pijn.

Conclusie

Een laterale clavicularesectie is een simpele operatie voor pijnklachten door slijtage van het sleutelbeengewricht (AC-gewricht). Voor een goed resultaat is het vooral belangrijk om zeker te zijn dat de pijnklachten echt uit het AC-gewricht komen. En niet uit een ander deel van de schouder.

Zie ook

AC artrose

Veelgestelde vragen