AC stabilisatie voor AC-luxatie

Bij een AC luxatie is het gewricht tussen sleutelbeen en schouderdak uit de kom. De ontwrichting kan gedeeltelijk of volledig zijn. De oorzaak is een verscheuring van de banden die het AC gewricht normaal gesproken in de kom houden: dit zijn banden tussen sleutelbeen en schouderdak (het kapsel van het AC-gewricht) en de banden tussen het schouderblad en het sleutelbeen (de coracoclaviculaire ligamenten).

Door een val op de schouder kunnen deze banden scheuren. Hoe meer van deze structuren zijn gescheurd, hoe hoger het sleutelbeen zal staan ten opzichte van het schouderdak. De ernst van dit letsel wordt vaak onderverdeeld in de Tossy-classificatie en de Rockwoord-classificatie, waarvan de laatste het meest gebruikt wordt.

Rockwood classificatie van AC-luxaties. Luxaties met een hoger cijfer zijn ernstiger.

• pijn.
• een instabiel gevoel, dan wel een klikkende sensatie van het sleutelbeen bovenop de schouder tijdens bovenhandse bewegingen.

Met een röntgenfoto wordt de diagnose eenvoudig gesteld.

Een AC-luxatie geneest niet vanzelf, dat wil zeggen dat het sleutelbeen niet vanzelf weer naar beneden gaat staan. Dat is vaak echter ook niet nodig voor een pijnloze en goede schouderfunctie op termijn.

De meeste patiënten met een AC-luxatie (zeker 70%) hebben een goed resultaat zonder operatie. In de acute fase na het ongeval krijgt u een sling en pijnstillers. Na enkele weken kan dan met fysiotherapie worden gestart. Na enkele maanden kunt u de schouder vaak weer goed boven schouderhoogte bewegen zonder dat het AC-gewricht u pijnklachten geeft.

In het geval van een ernstig type AC-luxatie (Rockwood type 4, 5 en 6) is een operatie vaak wel op zijn plaats omdat te verwachten valt dat dit in toekomst schouderklachten zal blijven geven. In het geval van Rockwood type 3 AC-luxaties kan bij actieve, bovenhandse sporters ook een operatie worden overwogen, omdat deze patiënten relatief hoog risico hebben op blijvende klachten bij sporten. 

Tijdens een operatie wordt door middel van een zeer sterke hechtdraad en 2 metalen plaatjes tussen sleutelbeen en schouderblad het sleutelbeen weer op de juiste hoogte gebracht (zie figuur). Daarnaast wordt deze constructie vaak nog verder verstevigd met een hamstringpees. Aangezien elk been meerdere hamstringpezen heeft, is het niet erg om een hamstringpees te missen. De pees geeft echter een belangrijke toevoeging aan de stevigheid van de constructie op de lange termijn.

De ingreep duurt gemiddeld ongeveer een anderhalf uur. Voor de operatie krijgt u een zenuwblokkade van de schouder. Deze blokkade werkt ongeveer 24 uur. Vervolgens krijgt u algehele narcose. De zenuwblokkade zorgt ervoor dat u minder narcosemiddelen nodig heeft tijdens de ingreep.

Tijdens de operatie wordt een incisie gemaakt bovenop de schouder en wordt het AC-gewricht vrijgelegd. Er wordt een gaatje geboord in het sleutelbeen en vervolgens wordt er een gaatje geboord in een deel (het zogenaamde ravenbeksuitsteeksel) van het schouderblad. Door deze 2 gaatjes wordt een zeer stevige hechtdraad geleid. De hechtdraad wordt met 2 metalen plaatjes op het sleutelbeen en schouderblad geklemd, waardoor het sleutelbeen omlaag wordt getrokken.

Vervolgens wordt een hamstringpees uit uw knie gehaald: dit gebeurt via een kleine incisie van ongeveer 3 centimeter.
Vervolgens wordt nog een gaatje door uw sleutelbeen geboord en wordt de hamstringpees tussen sleutelbeen en schouderblad gespannen.

De wonden worden met oplosbare hechtingen gesloten.

Vervolgens wordt een schouder immobilizer (een soort mitella) aangelegd.

Na de operatie wordt u wakker met een gevoelloze arm in een schouder-immobilizer. U mag in principe dezelfde dag naar huis. De zenuwblokkade werkt ongeveer 24 uur, maar kan tot 72 uur na de operatie tintelingen, verminderd gevoel of verminderde kracht in de arm geven. Bij ontslag krijgt u een revalidatieschema op papier mee naar huis voor uw fysiotherapeut.

De eerste 6 weken draagt u de schouder immobilizer. Rustige oefeningen onder leiding van uw fysiotherapeut zijn al wel toegestaan. Na 6 weken gaat de immobilizer af.

De volgende 6 weken staan in het teken van het opnieuw soepel krijgen van de schouder. De periode daarna wordt de kracht in de schouderspieren getraind.

Na 4 maanden kunnen niet-contactsporten en niet-bovenhandse sporten weer worden hervat. Na 6 maanden kunnen contactsporten en bovenhandse sporten weer worden hervat.